اخیراً چندین بار در ترجمه‌های مختلف فارسی از تحقیقات تاریخی به زبان‌های اروپایی، دیده‌ام که اسم شهرهای منطقه را به صورت انگلیسی یا مخلوطی از انگلیسی و لاتین می‌نویسند (پالمیرا، برای مثال). طبیعتاً، این شهرها اسامی‌ محلی‌ای دارند و داشته‌اند که از ریشه‌های مختلف اکدی، آرامی، فارسی، ارمنی، فینیقی، عبری، و عربی آمده و اکثراً از طریق عربی و فارسی، در زبان فارسی‌نو حفظ شده و در متون ادبی و تاریخی دوران میانه هم آمده‌اند. فهرست‌های کاملی از این‌ها را در کتاب‌های مختلف جغرافیایی نو می‌شود یافت. اما در اینجا، چون به هرحال اینترنت بیشتر و بیشتر منبع تحقیق است برای بسیاری، فهرست مختصری از اسم‌هایی که دیده‌ام بیشترین سؤتفاهم را بوجود میاورند، می‌نویسم. این فهرست را سعی می‌کنم تکمیل کنم. تکیه هم بیشتر به مناطق تاریخی هزاره اول میلادی است.

در منطقه عراق و سوریه/شام:

Nisibis: نصببین

Daras: درا

Singara: سنجار

Karkha d-bet Slok: کرکوک (کرخه بیت سلوک)

Kaskar: کسکر

Edessa: الرها

Antioch: انطاکیه

Mypherkat: میافارقین

Emesa: حمص

Carrhae : حرّان

Aleppo: حلب

Callinicum: الرقه

Palmyra: تدمر

Dura-Europos: دورا

Petra: البترا/رقمو

Amida: آمد

Al-Hira:الحیره (یا «شهرهرت»)

Hatra: حترا

Militene: ملاطیه

Marqas/Maras: مرعش

Tripolis: طرابلس

Tyre: صور

Sidon: صیدا

Acre: عکا

Tiberias: طبریه

Misikhe: شادشاپور/انبار

Paikuli: پایقلی

Arbela: اربیل

Qinnasrin: قنسرین

Caucasus/East Anatolia

Dvin: دبیل

Yerevan: ایروان

Kars: قارص

Arsamosata: ارشم‌شاد

Manzikert: ملازگرد

Trepezus/Trebizond: طرابوزان

Tigranocerta: تیگران‌کرد/دیار‌بکر

Karin/Theodosiopolis: کارین/ارزروم

Cesarea: قیصریه

Caucasian Albania: اران

Caucasian Iberia: گرجستان

Tbilisi: تفلیس

Narkala: نارقلعه

Siwnik: سیسکان

Vagharshapat: بلاشاباد

Partaw: بردعه

Lazica: لازستان

Archaeopolis: گوجی

Bathys: باطوم

Her: خوی

Cepha: حصن کیفا